Procedemento COMPE

Instrucións sobre o procedemento para a liberación de lotes de hemoderivados fabricados a partir do plasma obtido no sistema público transfusional español.

Marco normativo

É de aplicación o artigo 114.2 da Directiva 2001/83/CE, do Parlamento Europeo e do Consello, do 6 de novembro de 2001, pola que se establece un código comunitario sobre medicamentos para uso humano e o artigo 41 do Real Decreto 1345/2007, do 11 de outubro, polo que se regula o procedemento de autorización, rexistro e condicións de dispensación dos medicamentos de uso humano fabricados industrialmente.

En base á normativa aplicable, en canto aos medicamentos derivados de plasma humano, cada lote deberá ser sometido a autorización previa pola Axencia Española de Medicamentos e Produtos Sanitarios (AEMPS) antes da súa comercialización. Esta autorización previa implica que o lote fose examinado por un Laboratorio Oficial de Control (OMCL, polas súas siglas en inglés Official Medicines Control Laboratory) e comporta a revisión de documentación como os protocolos de produción e control e, no seu caso, a realización dos ensaios analíticos que se consideren oportunos.

No ámbito europeo, desenvolveuse o procedemento OCABR (Official Control Authority Batch Release) co fin de implementar o artigo 114 da mencionada Directiva. A rede de Laboratorios Oficiais de Control (OMCL network), coordina este procedemento e as actividades de recoñecemento mutuo dos certificados europeos de liberación de lotes emitidos polos OMCLs dos Estados membros, establecendo o procedemento a seguir e os ensaios a realizar nos produtos. A versión en vigor do procedemento OCABR e as guía específicas de cada produto están dispoñibles na páxina web do EDQM (European Directorate for the Quality of Medicines).

No caso de medicamentos fabricados a partir de plasma obtido no sistema público transfusional español (plasma nacional) é necesario establecer un procedemento específico que garanta o obxectivo de controlar adecuadamente este tipo de produtos sen que isto supoña un freo ao aproveitamento do plasma ou un atraso na súa dispoñibilidade para os pacientes. Este procedemento denomínase Control Oficial de Medicamentos derivados de Plasma Español (COMPE). O procedemento COMPE ampárase en artigo 41 do RD 1345/2007, do 11 de outubro, que indica que non se requirirá a realización de análise nos casos nos que a AEMPS así o determine, con base nunha análise de riscos.

Establécese que, para os medicamentos derivados de plasma nacional, os laboratorios titulares da autorización de comercialización (TAC), poderán optar polo sistema de liberación de lotes europeo (OCABR) ou polo sistema de Control Oficial de Medicamentos derivados de Plasma Español (COMPE).

Descrición do procedemento de Control Oficial de Medicamentos derivados de Plasma Español (COMPE)

1. Ámbito

O procedemento COMPE aplica exclusivamente aos medicamentos fabricados a partir de plasma obtido no sistema público transfusional español, co obxectivo de garantir a calidade e seguridade destes produtos e á vez optimizar o aproveitamento do plasma en beneficio dos pacientes.

2. Autorización para liberación de lotes aos TAC, mediante un certificado de cumprimento do procedemento COMPE

2.1. O TAC enviará á AEMPS unha solicitude de certificado de cumprimento do procedemento COMPE[1]. Coa solicitude o TAC achegará un informe que conterá unha análise de riscos co fin de que a AEMPS poida verificar que o TAC cumpre cos requisitos para liberar lotes polo procedemento COMPE. Para realizar a análise de riscos consideraranse factores relacionados coa experiencia e consistencia de fabricación dese TAC nos mesmos tipos de produtos fabricados a partir de plasma humano no pasado. Neste sentido, incluirase a seguinte información:

• Un breve historial de fabricación de medicamentos hemoderivados, onde se indique anos de experiencia, volume de fabricación, tipos de produtos, así como toda aquela información que o TAC considere relevante para este propósito.
• Información de fabricación de cada un dos produtos que queira someter a este procedemento de polo menos os últimos 5 anos, describindo o seguinte:
  – Tipo de produto e nome comercial.
  – Número de lotes fabricados.
  – Número de lotes que se someteron a liberación europea de lotes (OCABR), indicando o nº deles que foron conformes, nº de non conformes e o nº de lotes retirados, incluíndo o “parallel testing”. Nestes dous últimos casos (lotes non conformes e lotes retirados) indicaranse cáusaa/consecuencias da non conformidade, no seu caso.
  – Opcionalmente incluirase calquera outra información que o TAC considere relevante, como nº de lotes que se someteron a certificación polo CBER/FDA (EEUU), con indicación da súa conformidade ou non conformidade e explicación da causa e consecuencias da non conformidade, no seu caso.

A información deberase presentar no formato de táboas e pódense usar como modelo as que se inclúen no Anexo I.

Tras avaliar esta información e o informe coa análise de risco realizado polo TAC, a AEMPS poderá requirir información adicional se así o estima necesario. Se tras o estudo, a AEMPS conclúe que o TAC cumpre cos criterios necesarios para considerarlle un fabricante consolidado, outorgaralle a autorización mediante un “Certificado de liberación de lote polo procedemento COMPE”.

2.2. A autorización considerarase válida ata o 31 de maio posterior á data de emisión. Así mesmo, deberá renovarse, sendo para iso necesario que o TAC envíe durante o primeiro trimestre de cada ano á AEMPS os novos datos de que dispoña sobre a fabricación e liberación de lotes fabricados o ano anterior e unha actualización da análise de risco.

A AEMPS avaliará esta información, e poderá requirir información adicional se así o estima conveniente. Se tras a avaliación da documentación, a AEMPS conclúe que o TAC mantén os requisitos necesarios, renovaralle a autorización.

2.3. No caso de que xurda un risco imprevisto coñecido polo TAC, este deberá informar á AEMPS de forma inmediata[2]. Así mesmo, no caso de que haxa un lote rexeitado polo sistema de liberación de lotes OCABR, a compañía informará deste feito á AEMPS de forma inmediata, achegando a información de que dispoña[2].

A AEMPS poderá requirir información adicional á compañía en calquera momento.

En función dos resultados da avaliación da nova información, a AEMPS poderá suspender ou revogar en calquera momento a autorización.

3. Liberación do lote polo procedemento COMPE

Cando un TAC conte co certificado que lle autoriza a liberar de lotes polo procedemento COMPE e queira pór o mercado español un lote dun medicamento derivado de plasma obtido do sistema transfusional español por este procedemento, debe ter en conta o seguinte en canto aos lotes:

3.1. Dentro do sistema COMPE distinguimos dous tipos de lote:

• Lotes A: mostras enviadas á AEMPS
• Lotes B: mostras non enviadas á AEMPS

En ambos os casos (lotes A e lotes B), e co obxectivo de garantir a seguridade viral destes produtos, o TAC deberá dispor dun Certificado Europeo de Liberación de Pool de Plasma (procedemento OCABR), emitido pola AEMPS, para o/os pool/s de plasma que se empregaron na fabricación dese lote de medicamento.

3.2. O TAC enviará á AEMPS mostras de lotes de produto terminado para a súa posible análise polo OMCL. Para optimizar o uso do plasma e os seus produtos, non se enviarán mostras de todos os lotes. A AEMPS, en función da análise de risco realizado decidirá, caso por caso, o número de lotes de cada tipo de produto que o TAC debe enviar[3]. Esta información figurará nun Anexo ao Certificado. Tamén figurará no Anexo o número de viarios por lote a enviar, que corresponderá co mínimo necesario para poder realizar os ensaios. O Anexo poderá  modificarse pola AEMPS se ocorrese un cambio na situación de risco ou dispoñibilidade. Neste caso, a AEMPS comunicaríao ao TAC.

Segundo isto, o TAC deberá remitir á AEMPS viarias dos lotes seleccionados (lotes A), así como os seus protocolos de produción e control (incluíndo a información do pool de plasma). Isto realizarase a través da aplicación “Solicitude de Análise e conformidade para mostras de Hemoderivados” (opción “PT PLASMA É”), dispoñible na sede electrónica da AEMPS[4].

3.3. A solicitude de Posta en Mercado á AEMPS para un lote polo sistema de liberación de lotes COMPE realízase de forma similar á solicitude de Posta en Mercado para un lote polo sistema de liberación de lotes OCABR[5], é dicir, a través da Aplicación “Solicitude de posta no mercado de medicamentos Hemoderivados” dispoñible na sede electrónica da AEMPS (lotes A e lotes B), coas seguintes particularidades:

• 3.3.1. O TAC achegará copia do “Certificado de liberación de lote polo procedemento COMPE” ou da súa renovación (documentación a achegar na opción “Tipo Documento”: “Certificado de Liberación de lote da UE” habilitado para o Anexo IIb na Aplicación).
• 3.3.2. Se se trata dun lote A (mostra enviada á AEMPS), o TAC non poderá solicitar a Posta en Mercado do este lote ata transcorridos polo menos 20 días hábiles desde a recepción na AEMPS das mostras (e os protocolos de produción e control) sen recibir comunicación por parte da AEMPS. A AEMPS poderá comunicar ao TAC que o lote se pode pór no mercado antes de transcorrer os 20 días, podendo a partir deste momento o TAC solicitar a Posta en Mercado.
• 3.3.3. Se se trata dun lote A (mostra enviada á AEMPS), o TAC achegará un documento declarando que enviou mostra, xunto con os protocolos de produción e control, á AEMPS e que esperou polo menos 20 días hábiles desde a recepción na AEMPS sen recibir notificación respecto diso pola AEMPS e incluíndo a información do produto, número de lote, data de envío das mostras á AEMPS e código asignado pola AEMPS (documentación a achegar na opción “Novo Arquivo” e a seguir no desplegable “Envio de Mostras ou Certificado de liberación de lote por OMCL” na Aplicación). No ANEXO II inclúese un persoal modelo para achegar esta información. No caso en que a AEMPS comunicase ao TAC que o lote se pode pór no Mercado sen esperar os 20 días, isto indicarase no documento, incluíndo no mesmo unha copia da notificación da AEMPS.

3.4. No caso de que a AEMPS detecte algún problema no lote remitido (resultados analíticos non conformes ou como consecuencia da revisión da documentación e os protocolos de produción e control), a AEMPS comunicar ao TAC en prazo co fin de evitar a súa posta no mercado. O TAC, en colaboración coa AEMPS, investigará as causas e consecuencias da deficiencia e, en función do resultado a AEMPS tomará unha decisión en canto ao uso dese lote (ou de máis lotes se así se considera), que comunicará ao TAC.

4. Revisión do procedemento

Este procedemento revisarase periodicamente pola AEMPS en función das necesidades sanitarias, e co objetico de lograr un funcionamento máis eficaz.

Notas ao pé de páxina

[1] O envío da solicitude e documentación para a obtención da “Autorización de liberación de lote polo procedemento COMPE”, solicitude e documentación para as súas renovacións e envío de información adicional relacionada farase a través da Aplicación da AEMPS: “Xestor Común”, mediante a opción “Procedemento COMPE”. Recoméndase ademais ao TAC informar o envío de información / solicitudes á División de Produtos Biolóxicos da AEMPS a través da súa caixa de correos: dbiologicos@aemps.es

[2] A información enviarase á AEMPS a través da Aplicación da AEMPS: “Xestor Común”, mediante a opción “Procedemento COMPE”. Neste caso, será obrigatorio, ademais, informar á División de Produtos Biolóxicos da AEMPS a través da súa caixa de correos: dbiologicos@aemps.es

[3] Por exemplo, se o risco considerouse baixo, de forma xeral trataríase dun sistema “aleatorio”, no que a compañía enviaría á AEMPS un 10% dos lotes fabricados de cada tipo de produto indicado pola AEMPS, segundo a orde acordada coa AEMPS (como pode ser a data de fabricación ou a data de “apto” outorgada polo TAC).

[4] Require pago de taxa 1.14 segundo Art. 123 do Real Decreto Lexislativo 1/2015 (lotes A)

[5] Require pago de taxa 1.15 segundo Art. 123 do Real Decreto Lexislativo 1/2015 (lotes A e B)